بررسی کارکرد معنابخشی دعا و نیایش به حیات بشر در منظومه دین با تأکید بر نظریه کاتینگهام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه معارف اسلامی و دروس عمومی دانشگاه هنر اصفهان

10.22081/jsr.2023.65809.1038

چکیده

چگونگی پاسخ مناسک دینی به‌ویژه دعا و نیایش در تأمین نیاز ذاتی انسان به یک نظام معنابخش، به‌گونه‌ای که وی قادر به دریافت تفسیری معنادار از حیات کوتاه خود در این جهان گردد، مسئله‌ای قابل تامل است که نوشتار حاضر در ذیل کارکرد کلی دین در این رابطه، آن را مورد کاوش قرار داده و بدین منظور این تحقیق کتابخانه‌ای از نوع کیفی، از روش تحلیل مضمون و شیوه فرایند چرخه‌ای تحلیل مشتمل بر مراحل گردآوری داده‌ها، تحلیل احیاگرایانه داده‌ها بهره برده است. در پاسخ به پرسش اصلی «چگونه به‌رغم در حاشیه قرارگرفتن نسبت به عقلانیت مسلط بر افراد و جامعه در عصر مدرن و به‌رغم پیدایش رقبای جدی، دین و مناسک دینی از جمله دعا و نیایش قادر به تأمین نیاز بشر به معنا هستند؟» یافته‌های این پژوهش نشانگر آن است که آموزه‌های دینی بـا آگاه‌سازی بشر نسبت به قـوه ذاتـی او و ارجاع به ذات الهی خویشتن، مجال درنگ و گفت‌وگو با خالق خویش را از طریق دعا و نیایش فراهم می‌نماید تا با اطمینان از یاری و حمایت‌های خداوند، نوعی احساس امنیت و آرامش درونی را تجربه کند و بـا اتکاء و بهـره‌گیـری از ایـن پشتوانه، حیات و مرگ خود را هدفمند و معنا‌دار بداند. بدین‌سان، مناسک دینی به‌ویژه دعا و نیایش با پی‌ریزی زیرساخت‌های معنوی حیات انسان، ‌نیاز ایـن شریف‌ترینِ مخلوقات که در حیاتی مشحون از عادت و حیات بدون تأمل و تفسیر، دستخوش سرگردانی ناشی از فقدان معنا در زندگی شده را تأمین می‌نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Examination of the Meaningful Function of Du'a and Prayer to Human Life in the System of Religion with an Emphasis on Cottingham's Theory

نویسنده [English]

  • Mojtaba Attarzadeh
Isfahan University of Art
چکیده [English]

How religious rites, especially du'a and prayers, respond to human's innate need for a meaningful system, in such a way that he is able to receive a meaningful interpretation of his short life in this world, is an issue worthy of consideration, and the present article is under the general function of religion in this regard, has explored it, and for this purpose, this qualitative library research has used the theme analysis method and the method of the cyclical process of analysis including the stages of data collection, data recovery analysis. This article aims to answer this main question: "how despite being on the sidelines compared to the rationality that dominates individuals and society in the modern era and despite the emergence of serious competitors, religion, and religious rituals, including du'a and prayers, are able to meet the human need for meaning?" The findings of this study suggest that religious teachings, by making people aware of their inherent power and referring to their own divine nature, provide an opportunity to pause and talk with their creator through du'a and prayer, so that with the assurance of God's help and support, experience a kind of feeling of inner security and peace and consider his life and death to be purposeful and meaningful by relying on and benefiting from this support. Therefore, religious rites, especially du'a and prayers, by laying the foundations of the spiritual infrastructure of human life, meet the needs of these most noble creatures who have been affiliated with wandering due to the lack of meaning in life, in a life full of habits and life without reflection and interpretation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Religious experience
  • modernism
  • meaning
  • spiritual experience
  • Du'a