مقایسه «عشق معنوی» در معنویت پست‌مدرن و عرفان اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه آموزشی ادیان و عرفان تطبیقی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

10.22081/jsr.2024.67344.1043

چکیده

با لحاظ «عشق» به هر دو معنی محبت مفرط و شفقت، می‌توان از «عشق معنوی» سخن گفت که عشقی متعالی، نیرومند، فراگیر، نامشروط و موجب رشد معنوی است. مسئله این پژوهش آن است که آیا معنویت‌های نوپدید یا پست‌مدرن، «عشق معنوی» را به همان معنایی به‌کار می‌گیرند که معنویت‌های اصیل به‌ویژه، معنویت اسلامی به‌کار برده‌اند. روش این نوشتار، جداسازی مقام ثبوت یعنی، تحقق خارجی از مقام اثبات یعنی توصیف هنجاری است. در مقام اثبات، آشکار می‌شود که «عشق معنوی» در معنویت‌های نوظهور، قرائتی سطحی و اومانیستی از مفهوم والا، فاخر و کم‌یاب سنتی آن است؛ زیرا ریشه استوار و معقولی برای هستی و هنجار عشق نامشروط، ارائه نمی‌دهند و نیز گاه آن را با کلیشه الهه‌پرستی گره می‌زنند تا مادر - خدا، ملهم عاطفه و عشق شود و گاه با سکس آزاد همراه می‌کنند. در مقام ثبوت، ازآنجا‌که معنویت‌های نوظهور، متناسب با فرهنگ مدرنیته و پست‌مدرنیته، انسان‌محورند و دین به مفهوم سنتی آن را نفی می‌کنند، به‌طبع در ایجاد زمینه‌های عملی برای تحقق عشق در وجود آدمیان ناتوانند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparison of Spiritual Love in Postmodern Spirituality and Islamic Mysticism

نویسنده [English]

  • Behzad Hamidieh
Assistant Professor, Department of Religions and Comparative Mysticism, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

By considering love in both the meaning of extreme loving and compassion, we can refer to "spiritual love" which is a transcendental, strong, comprehensive, unconditional love that leads to spiritual growth. The problem of this research is whether new or postmodern spiritualities use "spiritual love" in the same sense as authentic spiritualities, especially Islamic spirituality. The method of this article is to separate the position of proof, i.e., external realization, from the position of explanation, i.e., normative description. As a proof, it is revealed that "spiritual love" in novel spiritualities is a superficial and humanistic reading of its traditional high, noble and rare concept. Because they do not provide a solid and reasonable root for the existence and norm of unconditional love, and sometimes they relate it to the cliché of God worship so that the mother - God, inspires affection and love, and sometimes they associate it with free sex. As an explanation, since novel spiritualities are human-centered, in accordance with the culture of modernity and postmodernity, and religions reject it in its traditional sense, they are naturally unable to provide practical context for the realization of love in the existence of human beings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spiritual love
  • postmodern spiritualities
  • humanism
  • Eastern spiritual traditions