تدوین بسته آموزشی معنویت‌محور و ارزیابی اثربخشی آن بر بهزیستی وجودی و اجتماعی جوانان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری دین‌‌پژوهی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

2 دانشیار، گروه مشاروه و روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 استادیار، گروه دین‌‌پژوهی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تدوین بسته آموزشی معنویت‌محور و ارزیابی اثربخشی آن بر بهزیستی وجودی و اجتماعی جوانان انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به‌لحاظ روش از نوع آمیخته اکتشافی بود. جامعه آماری پژوهش شامل جوانان در سال 1402 با دامنه سنی 40-25 سالگی در سطح شهر تهران بود. در «مرحله کیفی» تعداد 15 نفر از متخصصین و صاحب‎نظران در حوزه روان‌شناسی دین و معنویت به‌صورت هدفمند و با استفاده از مصاحبه نیمه‎ساختاریافته به‌منظور شناسایی مولفه‎های معنویت مورد بررسی قرار گرفتند. در «مرحله کمّی» نیز تعداد 30 نفر به‌صورت نمونه‎گیری در دسترس به‌عنوان نمونه پژوهشی انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. ابزارهای پژوهش جهت جمع‎آوری داده‎ها شامل مقیاس بهزیستی وجودی پالوتزین و الیسون (1982) و بهزیستی اجتماعی کییز (1998) بود. برای تجریه و تحلیل داده‎ها از روش نسبت روایی محتوایی لاوشه (CVR)، آماره‎های میانگین، انحراف استاندارد و تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته‎های کیفی پژوهش نشان داد که معنویت درمانی شامل سه مؤلفه اساسی تحت عناوین توانمندسازی، تعالی‎جویی و پیوندگرایی است. همچنین، یافته‎های کمّی بیانگر آن است که برنامه آموزشی معنویت‎محور به‌طور معناداری موجب افزایش بهزیستی وجودی و اجتماعی جوانان در گروه آزمایش نسبت به گروه مهار شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Compilation of a Spirituality-oriented Educational Package and Evaluating its Effectiveness on the Existential and Social Well-being of Young People

نویسندگان [English]

  • Yaser Nouri 1
  • Mansureh Hajhosseini 2
  • Bagher Talebi Darabi 3
1 PhD in Religions Studies, University of Religions and Denominations, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department Counseling and Educational Psychology, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Department for Religions Studies, University of Religions and Denominations, Tehran, Iran
چکیده [English]

The present study has been conducted with the aim of compiling a spirituality-oriented educational package and evaluating its effectiveness on the existential and social well-being of young people. This research was applied in terms of purpose and exploratory in terms of method. The statistical population of the research included young people with age range of 25-40 years in Tehran in 2023. In the "qualitative stage", 15 experts and specialists in the field of psychology of religion and spirituality were examined in a targeted manner using semi-structured interviews in order to identify the components of spirituality. In the "quantitative stage", 30 people were selected as a research sample and randomly assigned to two experimental and control groups. Research tools for data collection included Paloutzian and Ellison's existential well-being scale (1982) and Keyes' social well-being scale (1998). For experiment and data analysis, the method of content validity ratio (CVR), mean statistics, standard deviation and covariance analysis were used. The qualitative findings of the research showed that spiritual therapy includes three basic components under the headings of empowerment, excellence, and connectionism. In addition, the quantitative findings indicate that the spirituality-oriented educational program has significantly increased the existential and social well-being of the youth in the experimental group compared to the control group.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spirituality
  • empowerment
  • excellence
  • connectionism
  • existential well-being
  • social well-being